/Ca/ hay /Cờ/? Chữ cái trong tiếng Việt gây hoang mang cho phụ huynh học sinh tiểu học

Hoang mang cách phát âm

Bảng chữ cái tiếng Việt là bai học vỡ lòng khi các bé bước vào lớp 1, thậm chí là ở mầm non. Theo Bộ GDĐT Việt Nam, có tổng cộng 29 chữ cái trong hệ thống tiếng Việt, sắp xếp theo thứ tự như sau: a, ă, â, b, c, d, đ, e, ê, g, h, i, k l, m, n, o, ô, ơ, p, q, r, s, t, u, ư, v, x, y. Thứ tự này được sắp xếp theo cách đọc từ xưa đến nay, cũng như theo bản phiên âm quốc tế.

Ngoài giờ học trên lớp, trẻ cần sự hỗ trợ của bố mẹ để dần làm quen với cách học ở bậc tiểu học. Việc có sự thay đổi trong phát âm một số chữ cái dẫn đến cách đọc khác nhau giữa hai thế hệ, gây ra bối rối cho các phụ huynh khi dạy con. 

Trên một diễn đàn dành cho phụ huynh, có một ý kiến thắc mắc không biết chữ K thì nên đọc là /ca/ hay /cờ/: “Các thầy cô và bố mẹ giúp em cách đánh vần: K - eo - keo - sắc - kéo và Cờ - eo - keo - sắc - kéo. Cách nào đúng ạ?”

Câu hỏi này gây lên những tranh cãi dưới phần bình luận. Nhiều người cho rằng cách đọc thứ nhất chính xác, mọi người cho rằng K thì phải đọc là /ca/ chứ không thể đọc thành /cờ/. Bên cạnh đó /cờ/ ghép với vần /eo/ sẽ tạo ra chữ không có nghĩa theo nguyên tắc tiếng VIệt (céo). Câu hỏi này cũng bị chê là…ngớ ngẩn. 

Tuy nhiên, câu hỏi  này cũng có một giải thích rõ ràng, không phải tự dưng bà mẹ này thắc mắc. Một luồng ý kiến nhận định rằng lứa tuổi của các phụ huynh được dạy đọc là /ca/, nhưng lứa trẻ sinh trước 2013 mấy năm thì c, k, q khi đánh vần đều đọc là /cờ/. Từ lứa 2014 trở lại đây qui định đọc là /ca/ do việc cải cách cách loại sách mỗi năm lại khác nhau. Điều này sẽ dễ hiểu với các phụ huynh có 2 con ở 2 thời điểm khác nhau. Tóm lại cả hai cách đều sử dụng được, có thể phát âm chữ k là /ca/ để tránh việc viết sau chính tả. 

Giáo viên nói gì?

Cô Lương Ngọc Anh, giáo viên lớp 1 ở Hà Nội cho rằng, việc phát âm chữ k còn tùy vào từng bộ sách:”/Trong bộ sách Kết Nối Tri Thức mà mình được tập huấn, tác giả nói khi đánh vần, phát âm là /ca/ hay /cờ/ đều được. Nhưng thường mình dạy trẻ con phát âm là /ca/ cho đỡ bị nhầm lẫn. Bố mẹ không cần hoang mang, cứ phát âm như cũ là được”.

“Có thể bạn phát âm cờ - eo đang học tài liệu Tiếng Việt - Công Nghệ Giáo Dục. Ở đây không nói đúng hay sai mà cũng tuỳ thuộc chương trình sách giáo khoa nữa. Nhưng dù dạy bộ sách nào thì các cô vẫn dạy đánh vần để các con phân biệt được các trường hợp nào dùng k hay c”, cô Nguyễn Ngọc Thúy, giáo viên tiểu học nhận định. Việc dạy học sinh phát âm sẽ tuỳ thuộc vào giáo viên. Cô Thuý dạy học sinh đánh vần chữ là /ca/ để tránh sai chính tả. 

Trên thực tế, hiện nay, việc dạy đọc và dạy viết trong môn Tiếng Việt cho học sinh tiểu học được thực hiện tại Chương trình giáo dục phổ thông ban hành theo Quyết định 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày 05/5/2006.

Theo đó, cách đọc (cách đánh vần) với các chữ cái /c, k, q/ như sau: Đánh vần chữ c đọc là /cờ/, chữ k đọc là /ca/, chữ q đọc là /quờ/. Ngoài ra, hiện nay, ở một số trường tiểu học đang áp dụng thí điểm dạy học theo tài liệu Tiếng Việt - Công Nghệ Giáo Dục cho học sinh lớp 1. Học theo tài liệu này, cách đọc với các chữ cái /c, k, q/ đều đánh vần là /cờ/. 

Thực tế, dù chọn cách nào cũng sẽ không ảnh hưởng đến kết quả học tập, sử dụng tiếng Việt của các em sau này vì việc phát âm này chỉ dừng ở giai đoạn đầu khi học sinh bắt đầu học chữ.

Theo Báo Giáo dục Thủ đô