ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ TRONG GIÁO DỤC: XU HƯỚNG THỜI ĐẠI MỚI

     Ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực giáo dục là sự kết hợp những thành tựu công nghệ và hoạt động giảng dạy, hỗ trợ cải tiến phương pháp, hình thức và công cụ dạy và học. Khái niệm này đã không còn xa lạ với cuộc sống hiện nay, tưởng chừng hình thức này sẽ hạ nhiệt hậu Covid-19, nhưng với sự tiện lợi, hiệu quả của mình, đây là xu thế tất yếu của xã hội và giáo dục.

     Khi dạy học truyền thống không còn là duy nhất

Với sự bùng nổ của công nghệ số trong thời đại ngày nay, việc sở hữu thiết bị công nghệ có kết nối internet trong học tập đã dần phủ sóng. Điều này có sự liên quan mật thiết đến phương pháp dạy và học, khi trước kia việc dạy và học truyền thống là quá trình tiếp thu, lĩnh hội rồi hình thành kiến thức, tư tưởng, tình cảm, đã có sự chuyển đổi sang quá trình kiến tạo, nghiên cứu, tìm tòi, khám phá, phát hiện, luyện tập, khai thác và xử lý thông tin… tự hình thành hiểu biết, năng lực và phẩm chất. 

Khắc phục những hạn chế của cách dạy và học truyền thống mang tính bị động, cố định và sách vở, với phương pháp giáo dục mới, người học có thể chủ động tiếp cận kiến thức từ nhiều nguồn mở tuỳ theo nhu cầu, kinh nghiệm của người học. Ngoài ra có sự chủ động về thời gian và địa điểm, học mọi lúc mọi nơi, sự khác biệt nhau lớn đến vậy của hai phương pháp dạy và học là việc áp dụng phổ biến những ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại trong công tác giảng dạy và học tập. 

     Xu hướng công nghệ gắn với dạy và học lên ngôi

Những nền tảng số cho giáo dục ngày càng được ứng dụng rộng rãi ở hầu hết các trường học trong nước, phương pháp dạy và học bị ảnh hưởng trực tiếp, không gian giáo dục ngày càng chủ động và mang tính toàn cầu. Người học sử dụng tích hợp công nghệ trong thời đại số trong việc học có thể coi là người học số, người giảng dạy là người dạy số và môi trường học tập giảng dạy là một môi trường số.

Người học số được lựa chọn nội dung chương trình học tập, do đó cần có sự làm quen với hình thức học onlìne và cân nhắc có chọn lọc các nguồn kiến thức mở, trang bị thêm một số kỹ năng phân tích, quản lý thời gian để học tập một cách khoa học và hợp lý.

Người học số trở thành trung tâm của việc dạy và học hiện đại, đội ngũ người dạy số cần liên tục cập nhật, tìm hiểu và triển khai áp dụng công nghệ mới, giáo viên cần là người làm chủ công nghệ, dẫn dắt học sinh tiếp cận nguồn học liệu. Bên cạnh đó có các công cụ hỗ trợ như một “chuyên gia” ảo: công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), kết nối Internet vạn vật (IoT), máy học (Learning machine), học sâu (Deep learning), Robot dạy học,... ngày càng phổ biến.

Nguồn kiến thức, thông tin, kỹ năng dần được chuyển đổi số, lưu trữ giúp cho người đọc dễ dàng tiếp cận, tra cứu thông tin, chia sẻ và đóng góp ý tưởng,… Học liệu số dần trở thành mục tiêu, phương tiện hữu hiệu trong các quá trình giáo dục. Đồng thời, môi trường học tập số cũng trở lên phong phú, với nhiều hình thức, không gian mở rộng, tăng khả năng tiếp cận và xử lí thông tin. 

Với xu thế giáo dục hiện đại, việc ứng dụng khoa học công nghệ vào đời sống nói chung và giáo dục nói riêng dần càng được khẳng định vai trò quan trọng, những giá trị đó được thể hiện ở những phương diện sau: 

• Ứng dụng công nghệ vào giảng dạy với vai trò thúc đẩy giáo dục mở, gia tăng hiệu quả trong hoạt động giáo dục. Công nghệ thúc đẩy con người phát triển nhanh về kiến thức, nhận thức, tư duy mà vẫn rút ngắn khoảng cách, thu hẹp không gian, tiết kiệm thời gian.
•  Người dạy và học dễ dàng thu thập, tổng hợp, lưu trữ được lượng kiến thức phong phú đa dạng và được cập nhật thường xuyên. Điều này đóng vai trò to lớn trong quá trình đổi mới cách thức học tập, rèn luyện tinh thần chủ động và có kết hợp thực tiễn.
• Vai trò trong việc thúc đẩy phát triển năng lực cá nhân. Bên cạnh sự thuận tiện cho việc học thì việc học kết nối với công nghệ cũng hấp dẫn, dễ dàng gắn kết người học. Người học cũng dễ dàng biểu hiện mối quan tâm, sự chú ý, những mong đợi và thái độ tích cực với việc học.
• Mang lại sự tiện lợi bởi không gian và thời gian học tập nghiên cứu linh động. Việc kết hợp công nghệ và giáo dục mở ra một thế giới phẳng, chỉ cần người học có kết nối internet, việc học có thể linh đồn và tiết kiệm hơn.

Sự thay đổi là điều thiết yếu trong đời sống, xã hội, và trong giáo dục thì việc tiếp cận và cải tiến phương pháp giáo dục rất quan trọng. Đây là một xu thế tất yếu và đem lại nhiều lợi ích nhất định cho cá nhân, tập thể và xã hội. Mỗi cá nhân nhận thức và thích ứng dần, thay đổi tư duy sẽ góp phần chung tay đổi mới giáo dục theo nhịp chảy hiện đại của xã hội. 

Nguồn: Tạp chí Công thương